Havana, stad van zuilen en salsa

Havana: broze charme, gerestaureerde pracht en praal.

Geen enkele stad in de Caraïben kan tippen aan de Ciudad La Habana.

Als er ergens ter wereld een plek is die zijn eigenheid het meest heeft bewaard, dan is het de Cubaanse hoofdstad Havana wel.

De invloed van de Verenigde Staten hield immers op met de Cubaanse Revolutie in 1959 toen de VS een embargo instelden.

Vergeet McDonalds, Starbucks en andere grote moderne Amerikaanse ketens … dit is Havana, waar in de jaren 50 de tijd bleef stilstaan en waar men geen Coca-Cola drinkt, maar tuKola… met rum, natuurlijk.

Hoewel het een bevrijding is om niet op elke hoek van de straat een McDonalds of Starbucks tegen te komen zoals in andere wereldsteden, straalt Havana met zijn 2,2 miljoen inwoners ook een zekere 'vergane glorie'-sfeer uit. De elegante statische, maar vervallen gebouwen in de stad herinneren aan de rijkdom van weleer toen Cuba nog een van de grootste exporteurs van rietsuiker ter wereld was. Gelukkig worden deze monumenten van koloniale architectuur langzamerhand gerestaureerd en in hun kleurrijke pracht hersteld.

De metropool Havana is de zeldzame mix van oud en nieuw, zwart & wit, Europa & Caraïben, droom & werkelijkheid. Havana is een stad voor nostalgie en romantiek. Havana met zijn vele legenden heeft een magische uitstraling. Het is een stad die al onze zintuigen prikkelt. We slenteren door de straten van het oude Havana met zijn sterk vervallen huizen, openstaande deuren en mensen die op straat verkoeling zoeken.

We zien hoe trotse eigenaars de glimmende oldtimers poetsen. Vanaf binnenpleintjes komt de sfeervolle salsamuziek van bandjes ons tegemoet. We komen langs schitterende pleinen, koloniale gebouwen en forten. Havana is door de Unesco tot werelderfgoed verklaard, op sommige plekken staan gebouwen in de steigers om te zorgen dat de panden in oude luister hersteld worden. En als we moe zijn, zoeken we verkoeling op een terrasje of in een klein kroegje en we genieten van een echte Mojito: een drankje van rum, limoen en verse munt.

Na onze lunch in de directeurswoning van de voormalige koffiebaron (zie vorig deel) is het tijd voor een rit naar het Moderne Havana met een bezoek aan : Het Parque John Lennon en het Plaza de la Revolucion.

Het Parque John Lennon

Dit park ligt in het stadsdeel Vedado van Havana. Het vierkante park kreeg zijn naam door het beeld van de overleden Beatle, die er op een bankje zit.

De muziek van The Beatles was jarenlang een bron van controverse in het communistische Cuba. Maar het was Fidel Castro zelf die in 2000 dit beeld ter ere van John Lennon onthulde.
Er gebeurde in Cuba niet veel zonder de goedkeuring van ‘El Jefe Máximo Fidel Castro’.

We mogen dus aannemen dat Fidel de woorden en het gevoel van John Lennon’s beroemde lied Imagine heeft goedgekeurd. Dat wijst op een echt internationalisme.

Men kan zich moeilijk voorstellen dat Stalin of Mao Zedong ooit liedjes zouden hebben goedgekeurd, die de mensheid  aansporen om zich in te beelden dat er geen landen zijn … niets om voor te doden of te sterven.

En toch gaat het juist daarover in het John Lennonpark. In dit rustige, schaduwrijke park is het levensgroot beeld van de beroemde Beatle neergetzet.

Lennon zit er ontspannen op een bank. Op een tegel aan zijn voeten lezen we volgende tekst: 'dirán que soy un sonador, pero no soy el único' (ze zullen zeggen dat ik een dromer ben, maar ik ben niet de enige).

Het tafereel is ontroerend en optimistisch en trekt veel bezoekers aan. Het zijn er zoveel, dat het beeld 24u/24u wordt bewaakt, want John’s bril werd al verschillende malen gestolen of vernield. Vroeger droeg het bronzen beeld altijd de bril. Nu is er een bewaker bij en die bewaart de bril ... zet hem op en af als toeristen komen.

Als we een foto willen maken dan kan dat met het bekende ronde brilletje.

Plaza de la Revolucion” (plein van de revolutie)

Op dit gigantische plein sprong in1959 de revolutionaire vonk over op het volk: Fidel Castro hield er op 1 mei zijn toespraak tot de Cubanen, in de loop der decennia gevolgd door militaire parades en concerten. Ook paus Johannes Paulus II bracht er in 1998 de massa in vervoering.

We zijn onder de indruk want alles is er zo bombastisch. Dit is dus het plein, waar ooit 1,5 miljoen mensen naar de 'Máximo líder' hebben geluisterd.

Maar ook de 139 meter hoge witte obelisk met het standbeeld nl. het gedenkteken van José Martí trekt onze aandacht. In de vijfhoekige toren leidt een lift naar het hoogste punt van Havana. Het steekt boven alle overige gebouwen van Havana uit.

Een tentoonstelling op de begane grond geeft een beeld van de dichter, advocaat en nationale held Martí (1853 – 1895). Op de muur prijkt een van zijn bekendste uitspraken : “Barricaden van ideeën zijn meer waard dan barricaden van steen.”

Martí wordt beschouwd als de belangrijkste voorbereider van de revolutie in Cuba.

Rond het plein zijn de (regerings-) gebouwen in systeemstijl en het nationale theater. Op het gebouw van het Ministerie van Binnenlandse zaken prijkt het grootste portret van Che Guevara, met zijn revolutieleus: Hasta la victoría siempre. (tot de overwinning, altijd)

De Plaza de la Revolución vormt het machtscentrum van de socialistische Republiek Cuba, met de belangrijkste zenuwcentra op het gebied van politiek, economie en defensie. Op deze plaats kwamen dus honderdduizenden deelnemers samen voor de massabijeenkomsten, zoals op 1 mei en 26 juli. Toen hield Fidel Castro zijn beroemde, lange redevoeringen voor het volk!

Na nog een stop voor de Ambassade van België is het tijd om terug naar het hotel te keren.

Vooral tegen de avond lijkt het of de Havana wakker wordt en het leven op straat pas écht begint. Wie wil dansen kan salsa-les volgen. Er is ook mogelijkheid tot het bijwonen van  een voorstelling van het beroemde Tropicana cabaret, met wervelende Caribische dansshows, of in het Gran Teatro het Cubaans nationaal ballet. Kortom, Havana swingt en sprankelt dat het een lieve lust is.

Zij die gereserveerd hebben voor een Cabaret Tropicana staan na het avondmaal al klaar om te vertrekken.

Het legendarische Cabaret Tropicana is ver buiten de grenzen van Cuba bekend (volgens de reisbrochure).

De befaamde Tropicana show bestaat uit een meeslepende potpourri van dans, variété, acrobatiek, erotiek en folklore op het openluchtpodium. Er zijn luxueuze kostuums, speciale effecten, wilde én milde Afro-Cubaanse ritmes.

Dat dit topcabaret onder de sterren, overgoten met een Caraïbisch sausje, dikwijls in één adem genoemd met het Lido in Parijs verwondert me niet. Het is een wervelende show in de stijl van Lido of de Folies Bergères uit Parijs, maar uiteraard meer doorspekt met Caraïbische elementen en … met héél veel rum.

Ik hoef je niet te vertellen dat we ervan hebben genoten! En de lege flessen rum hebben we niet geteld.

Morgen bezoeken we La Habana Vieja, het oude centrum van Havana.

Volgend deel: Havana, de oude binnenstad