Amman, hoofdstad van Jordanië

Amman, de hoofdstad van Jordanië, met bijna 2 miljoen inwoners is gebouwd op historisch grondgebied en behoort tot de belangrijkste handelsmetropolen in het Nabije Oosten. Het stadsbeeld wordt gedomineerd door 19 heuvels. Diegene die de heuvels weten liggen en ze ook nog bij naam kennen, vinden hun weg in Amman. Elke wijk is vernoemd naar de heuvel waarop deze ligt. Niet alle heuvels zijn voor bezoekers interessant.

Kort stukje geschiedenis

Na het verval van het Griekse rijk onder Alexander de Grote richtte de Seljuk Ptolemaeus Philadelphus II tussen 285 en 246 v. Chr. op de huidige citadelberg de eerste bouwwerken op, waarvan niets anders dan de naam – Philadelphia – behouden bleef.

Onder Pompeius trad Philadelphia toe tot de half autonome stedenbond Dekapolis. In de 1ste eeuw na Chr. ontstonden de klassieke bouwwerken rond het amfitheater, de trots van de Jordaanse hoofdstad. Na de deling van het Romeinse Rijk namen de christelijke bisschoppen hun intrek in Philadelphia. Tijdens de vroege Middeleeuwen werd de stad vaak Amman genoemd. Met de verovering door de islamitische troepen in het jaar 637 zou de naam van de stad definitief in Amman veranderen.

De volgende eeuwen verloor de stad aan belang en geraakte in verval. Pas in 1878 kwam de Turkse regering van de islamitische Circassiërs uit het Russische tsarenrijk zich in Amman vestigen. Nadat de Turken door de Britse en Arabische troepen waren verslagen, werd Amman in 1921 uitgeroepen tot hoofdstad van het nieuwe emiraat Trans-Jordanië.

Toen de Britten zich na de Tweede Wereldoorlig terugtrokken uit de chaos in het Nabije Oosten, riep koning Abdullah tijdens de Arabisch-Israëlische oorlog Amman in 1950 uit tot de hoofdstad van het Hasjemitische koninkrijk Jordanië, waartoe ook het gebied van de westlijke Jordaanoever hoort.

Amman wordt ook witte stad genoemd, en terecht want heel wat huizen zijn opgetrokken in lichte zandsteen of bekleed met wit marmer. Vooral ’s avonds werkt dit kleurenspel van beige, oker en witte tinten heel bekoorlijk.

In de 19e eeuw werd het moderne Amman gesticht. Momenteel wordt Amman gezien als een moderne wereldstad. Veel buitenlandse ondernemingen vestigen zich hier graag. Hierdoor is een deel van Amman vrij Westers, het andere deel bevindt zich nog in originele staat. Je vindt er veel moskeeën en traditionele eethuisjes en koffiebars. Tegenwoordig is Amman het commercieel en administratief centrum. Er zijn veel hotels en het is een van de geliefde plaatsen voor internationale congressen en conferenties.

In Amman bevinden zich veel Romeinse sites.

Het Romeins Amfitheater

Volgende foto werd genomen vanop de citadelheuvel. De antieke stadskern, het Romeinse Philadelphia, ligt in het dal.

Aan de voet van deze heuvel liggen het Romeinse amfitheater en de meest geliefde woonwijk van Amman, het forum.

In het noordelijke deel van het forum bouwden de Romeinen in de 2de eeuw na Chr. dit theater. De 44 rijen bieden plaats aan meer dan 6000 bezoekers.

Tot in 1957 waren grote delen van dit amfitheater nog overdekt, waaronder ook het 100 meter brede podium. Het podium werd omringd door 25m hoge muren.

Het theater wordt nog steeds gebruikt voor culturele manifestaties.

De citadelheuvel / Jabal al-Qala’a

Tegenover het Romeinse theater strekt zich de 850 meter hoge, Jabal al-Qala’a uit, de langst bewoonde heuvel van Amman. Nu wonen er geen mensen meer. Het is een terrein met historische monumenten. Om de ligging van de bouwwerken beter te kunnen lokaliseren, maken de archeologen een onderscheid tussen de bovenste citadel ( de noord-zuid-dimensie waar alle belangrijke bouwwerken zich bevinden) en de onderste citadel (de oost-westas, waar nauwelijks nog ruïnes zijn overgebleven, maar van waaruit we dat schitterend uitzicht hebben op het theater en op de stad).

In deze wijk zijn er veel historische ruïnes, zoals van de Tempel van Hercules, het Ummayad Complex, het Ummayad Paleis en de Byzantijnse kerk.

De opgegraven vestingmuren en de ruïnes van de Herculestempel (Acropolis genaamd) zijn Romeinse overblijfselen die gebouwd werden tijdens het regentschap van keizer Marcus Aurelius (161-180 na Ch.). Na reconstructie van een enorm grote marmeren hand, die momenteel aan de ingang van het Nationaal Archeologisch Museum staat tentoongesteld, kon worden afgeleid dat er voor de tempel een 9m hoog (Hercules) standbeeld moet hebben gestaan.

Tijdens de 6de eeuw bouwden de Oost-Romeinse christelijke keizers hier een 20 m lange en 12 m brede Byzantijnse kerk.

De ruïnes van deze tempel werden pas in 1928 ontdekt. Sedertdien wordt de kerk geleidelijk gereconstrueerd.

Of de citadel dienst deed als vesting, of eerder een paleis was, wordt door de kunsthistorici betwist. Het Nationaal Archeologisch Museum bevindt zich in de Citadel. Er zijn getuigenissen van alle archeologische tijdperken van Jordanië tentoongesteld.

King Abdullah Moskee

De grootste en mooiste moskee van Amman staat op de Jabal al-Hussein, tegenover het parlementsgebouw. De King Abdullah Moskee werd door koning Hoessein gebouwd (1982-1989) ter ere van zijn grootvader. De moskee is als islamitisch godshuis in de eerste plaats voorbehouden voor moslims. In ruil voor een onopvallend toegestoken fooi, is het personeel aan de poort vast en zeker bereid om ook bezoekers door de vertrekken te leiden.

Twee slanke, middelhoge minaretten met erker, reiken hoger dan de turkooisblauwe koepel, die zich zonder verder ondersteuning uitstrekt over de centrale beuk. Ook binnen is de moskee volledig in het blauw. Op vrijdag komen hier 3000 gelovigen samen om er te bidden. Als de koning in Amman is, neemt hij deel aan de gebedsdiensten. Het rechthoekige blok in lichte kalksteen en de marmeren gevelstenen van de buitenmuren vormen een pittig contrast met de bonte omgeving.

In de moskee vind je, naast de traditionele ruimtes, ook een Islammuseum.

Er wonen in de wijk Jebel al Weibdeh verschillende godsdiensten bijeen. Naast de  indrukwekkende Koning Abdullah I Moskee staat de orthodoxe Al Bishara kerk.

Er is ook een koptische kerk.

Volgend deel : Kastelen en paleizen van de woestijn

Bron: stukje geschiedenis komt uit Deltas reisgids