Een culinaire tocht langs de Loire
In het laatste deel van deze reis genieten we van het culinaire dat de Loire ons biedt.
“Le jardin de france” is een titel die niet gestolen is : langs de Loire bloeien vele wijngaarden, tuinen en weiden – in dorpen en steden is een grandioos aanbod van sfeervolle restaurants.
La douce France op zijn ‘smakelijke’ best.
Liefde voor de wijn
De Loire is een culinaire schatkamer. Het is een aanrader om de “Route des Vignobles Tourraine-Val de Loire” te volgen. Wij rijden tussen de wijngaarden en maken af en toe halt bij een plaatselijke wijnboer. De ranken met volle druiven zijn een lust voor het oog en ik mijmer even weg, hoe mooi dit beeld zal zijn in de herfst : als de bladeren kleur hebben en de plukkers aan het werk zijn.
In het Domaine des Génaudières te LE CELLIER ontmoeten we Anne Athimon. Ze vertelt over het familiebedrijf dat bestaat sinds 1635.
Anne Athimon vertelt :
“Op de hellingen maken we twee AOC’s, muscadet op de Coteau de Loire en op de Coteau d’Ancenis zowel gamay, cabernet als pinot. Het relief vraagt veel manuele arbeid, 'mais on laisse faire la naturre, on est pur fruit'. Primordiaal is de kwaliteit van de druif. De wind speelt een grote rol, de bodems verschillen en met een gematigd oceanisch klimaat is de invloed van de Loire belangrijk voor onze wijnen, met hun intense fruit, veel mineralen en complexe aroma’s. Het is waar, we hebben een traditie van simpele wijnen, we zijn te lang niet trots geweest op onze producten maar dat verandert. Kwaliteit is nu troef, muscadet is een appellatie met veel variatie, we mikken op frisheid, jeugdige finesse en elegantie, zoals de natuur uitdrukt, en ons enige geheim is de liefde voor de wijn.”
We krijgen een glaasje muscadet en het is erg lekker. Zo’n wijntje met een visgerecht, dat kan alleen maar smaken.
Idee gourmande
Eén iets is zeker op onze rit langs de Loire : met de stroom mee of ertegenin, overal is het gulle water als een snoer van wijngaarden en streekgerechten, van eenvoudige eethuizen en geraffineerde restaurants in stad en dorp. Kriskras door het land combineer je geschiedenis, architecturaal erfgoed, kastelen en tuinen met geneugten van wijn en gastronomie.
We zijn in Blois. Het kasteel prijkt vanuit de hoogte en in de stad is het gezellig. Men kan er voor een redelijke prijs een schuimsoepje eten, geelkleurig van de curry en met zalm en mosseltjes. Het ziet er heerlijk uit maar wij hebben nog geen honger.
We rijden verder rijden door de velden, langs uitgestrekte wijngaarden en plaatselijke boeren.
We rijden wat trager, het bord met de naam van de hoeve valt op! "
Hier stappen we uit en gaan een kijkje nemen", zegt Rik, "mijn natte vinger zegt me dat ze hier lekkere wijn hebben."
Ik lach ermee : "haha .. zijn natte vinger? zijn droge tong zeker?"
We worden vriendelijk ontvangen en krijgen wat uitleg over de soorten wijn. Er zijn nog twee 'proevers' en het blijkt dat we inderdaad op de juiste plaats gestopt zijn. Eén van die twee 'meneren' heeft een restaurant en komt hier zijn rode wijn kopen. Hij 'leert' ons welk het verschil is tussen de soorten en welke de betere wijn is. Het wordt een heel gezellige babbel en ... Rik brengt twee dozen wijn naar onze auto.
De rit gaat verder en we stoppen in Tours. Op de Place Plumereau met vakwerkhuizen, stillen we onze honger met een broodje ‘rillettes’, pittig en verzacht door augurkjes. Lekker ouderwets en vet – zeker niet goed voor de lijn maar het smaakt zo heerlijk.
Rillettes: dit is een mengsel van kaantjes en paté. Het is een smeuïg vleesmengsel van varkensvlees. De grote stukken vlees worden heel lange tijd langzaam in vet gekookt tot het vlees bijna is gekarameliseerd. Rillettes wordt altijd koud geserveerd, vaak in combinatie met geroosterd brood. Hier is het een specialiteit.
Wikipedia schrijft: Kaantjes (het enkelvoud kaantje wordt niet gebruikt) zijn het residu van het uitbakken van spek. Het is een knapperig gebakken, zout stukje spek, dat veelal wordt gegeten met bijvoorbeeld zuurkool of over een salade wordt gestrooid. Oorspronkelijk diende het uitbakken niet voor het maken van kaantjes, maar voor het verkrijgen van reuzel om mee te bakken of op de boterham te smeren. Het is echter niet zo dat het spek door uitbakken volledig is om te zetten in vet. Het residu noemt men kaan of kaantjes. Deze kruimels werden vaak, met het aanhangende vet, gegeten, bijvoorbeeld als broodbeleg. Een uitgebakken speklap, met of zonder zwoerd, wordt ook wel kaan genoemd.
Kaas
Wat verderop houden we halt aan de Chevrerie La Brissauderie, in Menetou-Ratel. Een massa pasgeboren geitjes dartelen rond. Stel je voor : 150 geiten die ’s morgens en ‘s avonds gemolken worden - dat levert per geit tot 3,5 liter op.
Daarmee maken ze de Crottin de Chavignol, een erkende appelatie. In drie dagen maken ze van de melk een zachte kaas – langer rijpen kan ook. Crottin frais heeft tien dagen nodig, voor Crottin demi-sec is het vijftien dagen en Crottin sec vraagt vier maanden.
Daartussen in hebben ze nog de bleus, met de smaak van paddenstoel en bos.
Geef mij maar puur natuur - ik hou van geitenkaas.
http://www.chevrerie-la-brissauderie.com/les-fromages.php
In Orleans lokt een renaissance gevel met het opschrift ‘pax huic’ : 'vrede in dit huis', dat volgestouwd is met regionale producten uit de regio’s Loiret en Centre.
Wijnkelders met Gallo-Romeinse muurresten, een epicerie op de benedenverdieping, een keuken op de bovenverdieping … je kan het proeven en ruiken, maar ook kooklessen volgen. Daarvoor hebben wij geen tijd maar we gaan een kijkje nemen naar de kwaliteitsproducten : mosterd, eigenwijs bereide azijn, tarte-tatin, patés, saffraan, honing, het lokale bier La Johannique, pralines, confituur of een eau de vie de Poire Williams de l’ Orleanais. En natuurlijk de wijnen, vooral de pinot meunier en pinot noir.
Un vin comme l’amour fort
Aan de oevers van het nabije Vienne is Chinon een aantrekkelijke stad. Ze is het hart van de cabernet franc. Wie het zich kan permitteren om te eten in restaurant Les Annees 30 kan een heel lekkere wijn proeven uit 1995. Ik ken de juiste prijs niet, maar wil het liever niet betalen!
Onze rit brengt ons vervolgens in het gehucht Panzoult.
Nicolas Grosbois is één van de 160 wijnboeren in de appellatie van Chinon. Hij vertelt : “Ik heb gestudeerd in Bourgogne en praktijk opgedaan in Chili, Australië en Nieuw-Zeeland, maar ik ben teruggekeerd naar Chinon. C’est mon destin, je suis très attaché à cette terre. Ik heb hier het ouderlijke domein over genomen, een site uit de 15de eeuw met verschillende terroirs op slechts enkele meters van elkaar. Dat maakt de wijn magisch : elke oogst levert verschillende wijnen. Elke cuvée is anders. Je travaille en bio, met onkruid en insecten tussen de ranken, we laten de aarde herleven. Als je een intieme relatie koestert met die percelen, begrijp je beter waar het met de oogst en wijn naartoe gaat.”
We gaan boven de wijngaard en zitten op een muurtje, in een grot beneden liggen flessen te rijpen. Nicolas vertelt verder : “De cabernet is een formidabele druif. Dit is veruit de meest noordelijke rode wijn. Een fris klimaat, evenwicht tussen zuren en tannines, C’est la dentell. De cabernet is ‘un raisin de caractère, comme une femme difficile’ – vol kracht en finesse, sensueel en delicaat, een beetje een zigeunerin met vuur in de ogen. Ze verleidt je als je haar begrijpt en zorgzaam bent. Dan is het een genereuze wijn. C’est un vin comme la vie, comme l’amour fort”
We hebben goed gelachen en getoast op de liefde en het leven. En dan gaan we de grot binnen.
Hier liggen geen flessen die rijpen, maar we krijgen een overzicht van de wijnen van de boeren in de streek. Voor elke boer is er een standje uitgehouwen uit de kalksteen en daar staan 'zijn' betere wijnen - die men kan proeven én kopen.
Wat blijkt .. dat de wijn die wij kochten bij die boer uit de omgeving van Blois hier ook een stand heeft. Dat maakt ons duidelijk dat wij inderdaad een goede keuze hadden gemaakt. En dat allemaal dankzij die natte vinger ...
Ook de stad Chinon zelf ligt op onze weg. De burcht, op de helling is een ware trekpleister. We parkeren de auto langs de Loire, in de schaduw en maken een stevige wandeling naar boven.
Na de inspanning volgt de ontspanning ...
Bij het terugkeren zien we dat vlak onder de burcht nog een 'dégustation des vins' is.
We krijgen een heel korte rondleiding en ... mogen uiteraard proeven en/of kopen.
Stad van de Cointreau
Angers is de stad van de Cointreau. De gebroeders Cointreau hebben de distilleerderij opgestart en de technieken verfijnd. Een exceptionele flacon was er niet nodig. Het was de likeur van de koningen, het is nu een drank voor terras en café en nu is het een mondiaal merk. Tijdens de 2de wereldoorlog werd de fabriek vernield. Vandaag is ze gehuisvest in de industriële buitenwijk Saint-Barthélemy, waar per jaar dertig miljoen flessen gevuld worden en bezoekers een rondleiding kunnen krijgen.
Cointreau is de ambassadeur van een stijlvolle levenskunst, vrolijk, sexy en genotvol.
Wij hadden geen tijd voor een rondleiding, maar ik heb wel een glaasje 'Frans mysterie' gedronken
Nog meer wijn?
Als je verder rijdt dan kom je bij het stadje Sancerre. Het ligt op de heuvel en in de tuin van het wijnmuseum is het zicht op de wijngaarden eindeloos.
Al in de 6de eeuw maakten monniken wijn, uit gastvrijheid, voor de liturgie en allicht omdat ze zelf graag een glaasje dronken. Elk van de 300 wijnfamilies in dorpen als Saint-Satur, Bué, Ménétréol, Ménétou-Ratel en Sancerre wacht telkens op een nieuwe uitdaging.
Allez, partez à la découverte!
Nog iets verder is de regio van de Pouilly Fumé, maar zo ver rijden we niet meer. Ons weekje Loire-vallei zit er bijna op.
Na nog een laatste nacht in "la douce france" keren we terug huiswaarts met een bagage vol goede herinneringen, veel foto's en film en ... met een heel voldaan gevoel. Het is leerrijk en mooi geweest.
Niettegenstaande we in de wijnstreek reizen kan Rik een fris biertje niet missen. Een tomaat/mozarella is een heerlijk voorgerecht.
En we sluiten deze reis af met een heerlijk dessert.
Nog wat algemene informatie:
De Loire telt als derde wijngebied van Frankrijk een immense verscheidenheid van terroirs, microklimaten, bodems en druiven. Het resultaat is een ruim aanbod van excellente wijnen uit verschillende regio’s
De vier belangrijkste wijngebieden zijn :
- muscadet in het westen, rond Nantes en DIT
- het centrum met onder meer sancerre en Pouilly-fumé
- Saumur met onder meer Champigny , Savennières en Anjou
- Tourraine met onder meer Chinon, Vouvray en Bourgeuil
- een bezoek aan Cointreau : Boulevard des Bretonnières te Saint-Barthélemy te Angers