11 november 1918 ... hoeft het nog gezegd?
Vandaag zondag 11 november 2018 is het honderd jaar geleden dat Eerste Wereldoorlog eindigde.
Hoeft het nog gezegd? Met de uitbarsting van de Eerste Wereldoorlog op 1 augustus 1914 kreeg de oorlog meteen een kil, maar bovenal dodelijk aangezicht. Het was de allereerste keer in de geschiedenis van de mensheid dat een conflict tegelijk te land, ter zee en in de lucht werd uitgevochten. En dat leidde vooral in Europa voor een ongeziene ravage: 1568 dagen oorlog en 10 miljoen doden.
Op 11 november 1918 zwegen de kanonnen. Er was een einde gekomen aan de slachting van zovelen. Vandaag, exact honderd jaar later viert bijna de hele wereld de Wapenstilstand.
Aan het begin van de 20ste eeuw groeide vijandigheid tussen Europese landen. Er was een verdeeldheid over politieke tegenstellingen en steeds waren er ruzies over belangen binnen en buiten Europa. Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland wedijverden met elkaar over de handel en over de koloniën (overzeese gebieden). Als landen ruzie hadden, zochten ze bondgenoten. De twee kampen stonden tegenover elkaar.
België, een klein landje dat neutraal was, diende als 'doortocht' voor de Duitsers die hun veroveringstocht (vooral om Frankrijk) begonnen. De Fransen, Engelsen en veel anderen kwamen België (dat een héél klein leger had) helpen om te strijden tegen de Duitsers. Je zou het kunnen als volgt verwoorden: Frankrijk was dé plek waar veel gevochten werd, maar België heeft serieus in de klappen gedeeld!
Er bestaat een oud gekend liedje hierover. Kinderen zongen dit van jongsaf aan.
Papa, hoe zit het aan den ijzer?
Dat vroeg de kroonprins aan de keizer.
We kunnen der niet door want de kloeke Belg staan erveur
Ach papa ge moet daarom niet treuren
wij zijn jong en we moeten er deur.
Ach mijn allerliefste zoon, blijf gij maar nu beter thuis
want aan den IJzer daar is het niet pluis.
https://seniorplaza.nl/liedjes/papa-hoe-zit-het-nu-aan-den-ijzer-1/
Vandaag zondag 11 november, precies 100 jaar geleden, wordt op zoveel plaatsen het einde van de Eerste Wereldoorlog herdacht.
Parijs
Het centrum van de herdenkingen bevindt zich in de Franse hoofdstad Parijs. Hier komen 85 staatshoofden, regeringsleiders en topmannen van internationale organisaties samen om de Wapenstilstand te herdenken.
De Franse president Macron ontving in het Elysée; Zweedse, Ierse, Noorse en Algerijnse premiers, de Duitse kanselier Merkel, de Canadese eerste minister Trudeau, de Russische president Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Erdogan. De Amerikaanse president Trump zonderde zich af, hij trok rechtstreeks naar de plechtigheid. België is vertegenwoordigd door premier Charles Michel.
1918: In een bos in het Noord-Franse Compiègne, nabij Parijs kwamen een Brit, een Fransman en een Duitser samen. Hun ontmoeting duurde drie dagen. Het was hun doel om na vier jaar gruwelijke strijd eindelijk vrede te brengen in Europa.
Daar in een treinwagon in Noord-Frankrijk, op een open plaats in een bos werd de wapenstilstand ondertekend. Op 11 november 1918 werd in een treinstel de Duitse capitulatie bezegeld. Jammer genoeg was dit het verhaal van het einde van een wereldoorlog en het begin van een andere...
Het is de eerste keer sinds 1945 dat de Franse president en de Duitse regeringsleider samen naar de gedenkplaats gaan. Vandaag 11 november 2018 brachten Merkel en Macron een kort bezoek aan de replica van de historische treinwagon. Ze onthulden samen een herdenkingsplaat met het opschrift : "Hier, op 11 november 1918, bezweek de criminele trots van het Duitse rijk, overwonnen door de vrije volkeren die het trachtte te onderwerpen". De twee leiders legden een lauwerkrans bij het monument. Het originele treinstel werd in 1945 door de nazi’s vernield.
Brussel
In Brussel bracht koning Filip hulde aan de slachtoffers van beide wereldoorlogen en aan de Belgische militairen die om het leven gekomen zijn. Hij legde een bloemenkrans neer aan de Congreskolom, grafsteen van de onbekende soldaat en hield er een toespraak. Daarin stond de koning stil bij de moed die het Belgische leger getoond had en bij de dood en verwoesting die de oorlog had gezaaid, de diepe wonden die hij zou nalaten, zowel bij de soldaten als onder de burgerbevolking.
Deze onbekende soldaat staat voor al die helden en slachtoffers; niet alleen soldaten maar ook dierbaren uit onze eigen families. Zo zijn ook zij hier aanwezig. Het monument voor de onbekende soldaat herbergt volgens de koning niet alleen een boodschap van het verleden, maar duidt ook onze toekomst: "Het nodigt ons uit, en in het bijzonder de jeugd, om ons samen in te zetten voor een vreedzame wereld."
Nieuw-Zeeland, Australië en India
Vandaag werd de Eerste Wereldoorlog ook herdacht in Nieuw-Zeeland, Australië en India. Via het Britse Gemenebest waren ook ruim meer dan een miljoen soldaten uit die landen aanwezig op de slagvelden in Europa, meer dan 150.000 van het kwamen om het leven.
Groot- Brittannië
Ook de Britten herdenken de Eerste Wereldoorlog. De Britse koninklijke familie is altijd royaal vertegenwoordigd bij de plechtigheid. Ook de Duitse president Frank-Walter Steinmeier is aanwezig.
Koningin Elizabeth heeft voor het tweede achtereenvolgende jaar aan haar oudste zoon prins Charles gevraagd om op Remembrance Sunday haar krans van papieren klaprozen te plaatsen bij de Cenotaph, het Britse oorlogsmonument in Whitehall in Londen. De 92-jarige vorstin zal wel bij de jaarlijkse plechtigheid aanwezig zijn, maar kijkt toe vanaf het balkon van het ministerie van Buitenlandse - en Gemenebestzaken.
Ieper
Hét epicentrum van de herdenkingen rond de Eerste Wereldoorlog in ons land ligt natuurlijk in Ieper. Al heel vroeg deze morgen, verzamelden duizenden mensen om de Poppy Parade en de Last Post onder de Menenpoort van dichtbij mee te maken. Zoals elk jaar, op 11 november, zijn hier massa's Britten aanwezig.
Na de plechtigheid in Brussel komen koning Filip en koningin Mathilde naar Ieper om er om 20u de Last Post-plechtigheid bij te wonen. De Stad Ieper is blij dat deze eer haar te beurt valt.
Wij maakten dit indrukwekkende moment al enkele keren mee en ik kan je verzekeren dat het indruk nalaat.
Zie volgende link van een eerder geschreven artikel.
In documentaires en geschiedkundige programma's vertellen hoogbejaarden over hun kinderjaren tijdens de 'Groote Oorlog'. Niet de grote geschiedenis, maar de kleine verhalen van het dagelijkse leven verhalen weerzinwekkende anekdotes over dood en vernieling, maar ook ontroerende of grappige verhalen halen ze zich nog levendig voor de geest. Honderd jaar na de feiten roepen de herinneringen nog sterke emoties op.
Ik schreef in het begin van de herdenkingsplechtigheden (die vier jaar duurden) artikelen over de Eerste Wereldoorlog en de vele plaatsen in België en Frankrijk die we bezochten.
Je kan ze terugvinden in volgende links:
Ieper, de Westhoek en Wereldoorlog 1
Frankrijk
Stad Albert en de slag van de Somme
De voorbije vier jaren werd een uniek programma samengesteld om deze oorlog te herdenken. Via onderstaande links vind je het volledige - - -- -Herdenkingsprogramma in de Westhoek. WO 1 in de Westhoek
-Grootse herdenking van WO 1 in België
-Grootse herdenking van WO 1 (deel 2)
Herdenkingsevenementen
Grootse herdenking van WO 1 in Belgiê
Grootse herdenking van WO 1 in België - deel 2
Herdenkingsevenementen WO 1 in de Westhoek
Herdenkingsevenement 'Woordfront' in Tielt
https://www.flandersfields.be/nl/inspiratie/100-jaar-einde-eerste-wereldoorlog
Van Ieper tot Nieuw-Zeeland en India, overal wordt het einde van de Eerste Wereldoorlog herdacht
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/11/10/liveblog-herdenking-eerste-wereldoorlog/
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/11/10/liveblog-herdenking-eerste-wereldoorlog/
Historisch nieuwsblad:
De Eerste Wereldoorlog wordt herinnerd als een zinloze slachting. Hoofdschuddend kijken we naar de miljoenen die sneuvelden voor ‘leugens’ en ‘holle kreten’. Maar onze verbijstering is arrogant en beledigend voor de soldaten. In hun ogen had de oorlog wel degelijk zin.