De moedertempel van Bali : Pura Besakih

Op Bali vind men de prachtigste tempels, maar het landschap wordt wel gedomineerd door de Gunung Agung en Mount Batur, twee actieve vulkanen.

Waar je ook gaat of staat, deze vulkanen torenen overal bovenuit. Aan de voet van de heilige en nog steeds actieve vulkaan, Gunung Agung bevindt zich het belangrijkste en meest gigantische tempelcomplex van het eiland. Het is de Pura Besakih. De Balinezen spreken van Pura Penartaran Agung.

De Pura Besakih wordt ook wel liefkozend de moedertempel van Bali genoemd en ligt op 1000 meter hoogte tegen de zuidelijke helling van de heilige berg Gunung Agung (3.142 meter). Zowel voor buitenlanders als voor Balinezen is de Pura Penataran Agung een moedertempel, waarschijnlijk vanwege zijn status als voornaamste tempel van Bali. Hij dateert van de 14e tot de 18e eeuw. Ook nu nog is de tempel van nationale betekenis en het middelpunt bij belangrijke ceremoniën en festiviteiten. De achtergrond van Mount Agung maakt een bezoek aan deze tempel extra bijzonder.

De Besakih tempel bestond oorspronkelijk uit terrassen, opgedragen aan de draak god Besakih waarvan wordt geloofd dat hij in de heilige berg woont. In de 15e eeuw werd de tempel de staatstempel van de Geigel-Kiungkung dynastie. Rondom de 3 hoofdtempels die gewijd zijn aan Shiva, Brahma en Vishnu staan verschillende heiligdommen die behoren tot verschillende regentschappen en kasten.

Eerst een kort woordje uitleg: een Pura is een Balinese Hindoeïstische tempel. Pura's zijn gewoonlijk ingedeeld in drie hoven, mandala’s genoemd die via poorten met elkaar verbonden zijn.

Er is vaak wel flexibel met deze indeling omgegaan.

• De Nista mandala (jaba pisan) is het eerste hof. Dit is vaak een tuin of open ruimte. Hier kan men zich voorbereiden op het bezoek aan de tempel en hier worden soms voorstellingen gegeven.
• De Madya mandala (jaba tengah) is het tweede hof en is bereikbaar vanuit het eerste hof. Bij sommige tempels kun je via een zijingang direct dit tweede hof bereiken. Hier vinden de rituelen plaats. Hier zijn verschillende paviljoenen te vinden
• Utama mandala (jero) is het meest heilige deel van het complex. Dit deel is nooit direct van buitenaf bereikbaar maar wordt betreden vanuit het tweede hof. Dit hof is meestal niet toegankelijk voor toeristen en hier bevindt zich de lotustroon van de belangrijkste godheid van het Balinees Hindoeïsme. Hier staan ook de meru's en de altaren voor de offers.

Er zijn twee soorten poorten in gebruik. De Candi Bentar is een grote gespleten poort die de doorgang vormt tussen het eerste en tweede hof en de Paduraksa is een overdekte poort om van het tweede naar het derde hof te gaan.

Dit is een héél kort stukje uit : https://nl.wikipedia.org/wiki/Pura_(tempel)

Het is verplicht om een sarong te dragen zodat men bedekt genoeg gekleed is. Het dragen van een selendang (een schouderdoekbrede sjaal) wordt op prijs gesteld, maar is nu niet meer verplicht.

De tempel ligt op de hellingen van de Gunung Agung dus dat betekent dat we een flinke wandeling moeten maken. Vanaf het parkeerterrein lopen we ongeveer één km lang de glooiende weg op. Onderweg staan vele kraampjes en wie geen sarong heeft, kan hier nog een kopen (opgepast voor de soms hoge prijs)

De berg is opgedeeld in lagen, waar de bouwwerken zijn op gebouwd.

We bevinden ons in het eerste hof en komen langs kleine tempeltjes en meru’s. Een meru is een toren die sterk aan een pagode doet denken en die gewijd is aan een god. De vorm verwijst naar de mythische berg Meru. In een meru worden vaak relikwieën bewaard.

Anders dan bij de Indiase tempels is de Balinese Pura een open ommuurde ruimte met daarbinnen een aantal meru’s en paviljoenen. Deze tempel vormt het spirituele middelpunt van het eiland, het is een gigantisch complex dat bestaat uit zeven terrassen en meer dan 200 religieuze  bouwwerken.

Wij gaan een trap hoger ...

En wandelen verder op dit niveau …

Van hieruit hebben we een fantastisch uitzicht.

De tempels worden meestal hoog gebouwd opdat ze zich dan dichter bij de goden bevinden en verder weg van de demonen die volgens de Balinezen onder de grond wonen.

Langs de kant van de weg maken vrouwen offermandjes. Dit moet de verzorging zijn om de demonen tevreden te houden.

De offermandjes bevatten bloemen en eten, zoals bv. rijst met zelfs ketjap enz …

De tempels worden bereikt via een lange trap die steeds hoger de berg op gaat. We stappen mee met de Balinezen die hun offers meehebben.

Het is indrukwekkend om hier bij te zijn.

De trap die toegang geeft tot de tempel, gaat door een monumentale, gesplitste poort naar de binnenplaats van de hoofdtempel Pura Panataran Agung.

Op het grote plein zitten de Balinezen samen te bidden en te offeren.

Hier staat het hoofdaltaar die is opgedragen aan de Hindoe goden Brahma (de schepper), Wisnu (de onderhouder) en Shiwa (de vernietiger).

Het altaar is gewikkeld in doek en versiert met offers van bloemen. De tempel is gesloten voor toeristen.

De Balinezen komen aan met hun geschenken.

De locatie van het complex, op een hoogte van 1000 m en tegen de helling van de heiligste vulkaan is, ontegensprekelijk spectaculair.

Wij dalen af, nog onder de indruk van deze tempel en omgeving. Eén ding is zeker; dit blijft in ons geheugen gegrift.

Op de Gunung Angung werden eeuwenlang rituelen gehouden om de vulkaan te sussen. Eén keer per jaar wordt in Besakih 'Eka Dasa Rudra' (het grote reinigingsfeest) gehouden. De laatste keer was in maart 1963. Op de dag van het feest vond een vulkaanuitbarsting plaats die zo’n 1500 mensen het leven kostte. In 1979 deed men het feest glansrijk over. Ondanks zijn gevaarlijke locatie is de Pura Penataran Agung in volle glorie herbouwd. Het complex wordt steeds groter doordat rijke hindoes nieuwe schrijnen, ter ere van godheden, laten vervaardigen.

Elk jaar worden meer dan 70 ceremonies en religieuze vieringen gehouden. Zoals elke heiligdom heeft Pura Besakih zijn eigen verjaardag en grote vakantie, gebasserd op de 210-dagen Balinese Hindu kalendersysteem.

Het is er altijd een drukte van jewelste in en rond de Pura Besakih tempel. Naast toeristen komen hier vooral veel Balinezen, die er voor de rituelen in hun dorp geregeld heilig water (symbool van goddelijke aanwezigheid) halen.

Volgend deel :  Bali, vleermuizentempel en -grot