Sri Lanka: Parel in de Indische Oceaan

 

Sri Lanka ... op de kaart lijkt het land op een traan dat zich heeft losgemaakt van het Indisch subcontinent en in de oceaan gevallen is. Ik beschouw het als een traan van vreugde want Sri Lanka verenigt alles wat men van een tropische bestemming maar wensen kan.

Sri Lanka …

• Bij de oude Grieken bekend als 'Taprobane'
• Arabische zeevaarders spraken van het eiland 'Serendib'.
• De Portugezen tekenden 'Ceilao' aan op hun zeekaarten
• De Hollanders spraken van Ceylan
• en de Engelsen doopten het om tot Ceylon
• De omschrijving Lanka heeft een lange traditie in de Singalese taal
• Bij de Tamils heette het eiland ILanka
• het voorvoegsel Sri kwam er pas bij in 1972 en betekent vol belofte of veelbelovend.

Voor de hedendaagse toerist is Sri Lanka een ongeëvenaard paradijs met tropische stranden, wuivende kokospalmen, ongeschonden regenwouden, meer dan 2000 jaar oude steden, reusachtige witte Dagoba’s die overal bovenuit steken, Boeddha-beelden, het zachte heuvellandschap met de theeplantages en de bergen rond Nuwara Eliya.

"Ayubowan"

'Ayubowan' is de Singalese begroeting voor het Namaste gebaar. 'Namaste' betekent ; Ik zie de God in jou' en het gebaar wordt gemaakt door de handen tegen elkaar te leggen, als in een gebed.

Ayubowan betekent 'ik wens je een goede gezondheid toe'. Het is een formele groet (die wel erg gewaardeerd wordt).

De meeste mensen zeggen gewoon 'Hello'.

Kilometers witte stranden, ruisende kokospalmen, een weelderige natuur met spectaculair bergland, een uitbundige plantengroei met heerlijk geurende bloemen en bijzondere vruchten, een eiland dat een culturele rijkdom verbergt – dat alles is Sri Lanka.

Het is een interessante vakantieplek vol afwisseling.

Er zijn de helderwitte koepels van dagoba’s, in felle kleuren geschilderde beeldentorens van hindoetempels, christelijke kerken uit de koloniale tijd en schitterende islamitische moskeeën.

Je kan er tochten maken door ongerepte regenwouden en droge savannegebieden, een bezoek brengen aan de uitgestrekte theeplantages en de kloven van het centrale bergland of in de 'culturele driehoek' een ontdekkingstocht maken langs de imposante bouwwerken en andere getuigenissen van een 2500 jaar oude beschaving.

De overdadige natuur: de weelderige tropische begroeiing langs de oevers van de rivieren en langs de wegen, het zachte groen van de theeplantages in het bergland, het felgroen van de palmbomen, het bijna lichtgevende groen van de rijstvelden, het donkergroen van de regenwouden. Al dat natuurschoon is in de eerste plaats te danken aan de overvloedige moessonregens.

De altaren in de tempels zijn versierd met heerlijk geurende jasmijn en prachtige rode hibiscusbloemen;

De makaken jagen elkaar krijsend na door de ruïnes van oude tempels, grote varanen sluipen door de palmtuinen bij het strand en in de regenwouden zoemt, roept, brult en krijst een ongelooflijk aantal verschillende dieren.

(deze liep zomaar naast ons tafeltje voorbij)

Bij dit alles mag men de geur van de tempelbloemen (frangipanebomen) en de stralende glimlach van de bevolking niet vergeten.

Wie kennis heeft gemaakt met de vriendelijkheid van de bewoners van Sri Lanka, kan zich nauwelijks indenken dat dezelfde mensen – of tenminste een deel van hen – een karaktertrek bezitten die een onvoorstelbare wreedheid oproept. Een brutaliteit die in de jaren ’80 geleid heeft tot verschrikkelijke bloedbaden, waarvan naar schatting 30.000 mensen het slachtoffer werden. Maar als een bezoeker de crisisgebieden in het noorden en oosten van het eiland vermijdt, merkt hij gewoonlijk niets van de schaduwzijde van Sri Lanka. Er is nooit een aanslag op toeristen gepleegd. Behalve Trincomalee liggen de onrusthaarden ver van de vakantieparadijzen. Indien je afziet van een bezoek aan de provincies die geteisterd worden door aanslagen van de Tamil-bevrijdingsorganisatie, zul je vast en zeker alleen maar de mooiste herinneringen mee naar huis nemen.

 

Stukje geschiedenis

Vanaf 483 voor C : Volgens de legende werd Sri Lanka bewoond door de demonische yakshas. Vanuit Noord-India trokken de ‘leeuwenzonen’ (Singalezen) onder koning Vijaya naar het eiland en verdreven hen. De hoofdstad van het koninkrijk werd Anuradhapura.

Vanaf 250 voor C : verbreiding van het boeddhisme door de Indiase prins Mahinda in Mihitale. Tamils uit Zuid-India veroveren Anuradhapura.

161 voor C : De Singalese koning Dutthagamani overwint de Tamils; bouw van paleizen en tempels

993 na C : De Tanils veroveren Anuradhapura en verwoesten de stad; vanaf ca. 1000 overheersen ze het eiland ongeveer 800 jaar lang vanuit Polloaruwa.

Vanaf 1153 : Koning Parakramabahu I stichtte een machtige dynastie; aanleg van irrrigatiekanalen en stuwmeren.

13de eeuw : Het Singalese koninkrijk stort ineen; de Tamils heersen ongeveer 250 jaar lang in het noorden (het rijk Eelam).  De rest van het eiland wordt bestuurd door de koningen van Kotte en Kandy.

1505 : De eerste Portugezen landen op het eiland, dat ze Cilão noemen; ze verwoesten tempels en verdrijven de monniken. Annexatie van de koninkrijken Kotte en Jaffna; Kandy blijft onafhankelijk.

Vanaf 1636 : De oostkust wordt veroverd door de Hollanders; Kandy sluit met hen een verbond tegen de Portugezen, die 20 jaar later worden verdreven.

1796 : Ceylon komt in handen van Groot-Brittannïe. Het inzetten van Indiërs als ambtenaren leidt tot onrust.

Vanaf 1815 : Kandy wordt door de Britten veroverd. Er zijn regelmatig opstanden tegen de koloniale overheersers.

4 februari 1948 : Onafhankelijkheid van Ceylon; de Engelse koningin blijft staatshoofd en wordt vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal.

Vanaf 1956 : Het Singalees wordt de officiële taal. Het nationalisme van de Singalezen, de grootste bevolkingsgroep, leidt tot steeds grotere fricties. Nationaliseringen onder president Sirimavo Bandaranaike (1960-1965) hebben een economische  crisis tot gevolg.

1970-1980 : Stichting van de Democratisch-Socialistische Republiek Sri Lanka met eigen staatshoofd. De Tamil Tigers beginnen hun strijd voor een autonoom gebied in het noordoosten. President J.R. Jayawardene verslaat in 1977 de regerende socialisten.

Vanaf 1983 : Het etnisch-religieuze conflict tussen Tamils en Singalezen escaleert door aanslagen op politici en pogrom-achtige massamoorden. Een Indiase ‘vredesmacht’ wordt in de strijd tegen de Tamils in het noorden gestationeerd.

1990 : De Indiërs verlaten het land; de LTTE (Liberation Tigers of Tamil Eelam) neemt de macht over in Jaffna. In 1933 wordt president Premadasa bij een aanslag gedood.

1994 : Chandrika Kumaratunga van de Sri Lanka Freedom Party wordt staatshoofd. Jaffna wordt heroverd. De Tamil Tigers voeren regelmatig bomaanslagen uit.

1998 : Een zelfmoordaanslag avn de Tamil Tigers op de tempel van de Tand in Kandy kost 16 mensenlevens. Een grondwetwijziging waardoor de Tamils meer autonomie zouden krijgen, wordt door het parlement verworpen. Veel aanslagen en politieke moorden tot gevolg.

10 okt 2000 : Kumaratunga’s  Volksalliantie wint de verkiezingen, maar heeft de Islamitische Alliantie voor Nationale Eenheid nodig om een regering te vormen. Op de verkiezingsdag sterft de 84-jarige Sirimavo Bandaranaike ( de moeder van Kumaratunga), die kort daarvoor was afgetreden als minister-president, een functie die zij sinds 1960 driemaal had bekleed.

* Bron geschiedenis: ANWB reisgids

 

Godsdiensten in Sri Lanka

Volgens de overlevering zou Sri Lanka in de 3de eeuw v.C. bekeerd zijn tot het boeddhisme, dat zich sinds die tijd tot de grootste godsdienst van het land heeft ontwikkeld en o.a. gekenmerkt wordt door een invloedrijk monnikendom. Op dit moment is ca. 69% van de bevolking, met name de Singalezen, boeddhist. Het boeddhisme is niet alleen een geloof of levensleer, maar speelt ook een grote rol in het maatschappelijke en politieke leven. De meest opvallende boeddhistische bouwwerken in Sri Lanka zijn de dagoba’s (ook wel: stoepa, thoepa of chetiya), koepelvormige heiligdommen met een lange kegel, waarin een relikwie van Boeddha bewaard wordt. Veel tempels hebben een monnikenklooster en bijna alle tempels bezitten een heilige Bo-boom (ook wel bodhi-boom of Ficus religiosa). De monniken of ‘bikkus’ mogen niet getrouwd zijn, hebben een kaalgeschoren hoofd en dragen een oranje-geel gewaad.

De Tamils hebben het hindoeïsme vanuit India op Sri Lanka geïntroduceerd. Ca. 15,5% van de totale bevolking is op dit moment hindoe. De hindoes wonen vooral in het oostelijke en noordelijke deel van het eiland, maar ook in het zuiden en in de hoofdstad Colomo. Opmerkelijk is dat het hindoeïsme zich enigszins heeft vermengd met het boeddhisme.

Het raamwerk voor het hindoeïsme zijn de vier veda’s, in het Sanskriet opgestelde religieuze teksten. Deze veda’s werden ca. 1000 v.Chr. geïntroduceerd. Het hindoeïsme is een zeer tolerante religie zonder dogma’s, heeft geen kerkelijke organisatie en kent ook geen stichter. Hindoes houden wel sterk vast aan bepaalde regels en gebruiken. Zo worden de rigide kastenregels nog vaak toegepast en zijn tempels alleen voor de eigen aanhangers toegankelijk. Het hindoeïsme kent vele goden, maar het zijn allen manifestaties van de drie hoofdgoden, Brahma, Vishnoe en Shiva.

Ongeveer 7,5% van de Sri Lankaanse bevolking is christen, waarvan het merendeel behoort tot de Rooms-Katholieke Kerk, die in Sri Lanka bestuurlijk georganiseerd is in één aartsbisdom met zes bisdommen. De kuststreek rond Negombo, in het noordwesten van Sri Lanka, staat bekend om de vele katholieke kerken uit de Portugese tijd. Hier is ca. 80% van de bevolking katholiek.

Protestantse denominaties zijn onder andere anglicanen, methodisten, baptisten en presbyterianen. In de hoofdstad Colombo staat de monumentale Wolvendaalkerk, de grootste en indrukwekkendste Nederlands Hervormde kerk van Sri Lanka. De kerk werd vanaf 1749 gebouwd op de fundamenten van een Portugees godshuis.

Ca. 7,5% van de bevolking van Sri Lanka is moslim. Ze wonen voornamelijk in het oostelijke en zuidoostelijke deel van Sri Lanka en bestaan onder andere uit afstammelingen van Arabische, Voorindische en Afghaanse handelaren. De Sri Lankaanse moslims houden in het algemeen streng vast aan de traditionele normen.

Meer hierover kan je lezen op : https://www.landenweb.nl/sri-lanka/godsdienst/ 

 

Volgend deel : Colombo, metropool met veel gezichten