: Saumur, grotwoningen en champignons
We zetten onze reis langs de Loire verder, richting Saumur.
Na ons vorig avontuur in de troglodietwoningen, blijven we ook in dit deel onder de grond.
SAUMUR
Saumur wordt ook wel ‘parel van de Anjou’ genoemd en wordt gezien als het centrum voor de streekwijnen uit de Loirevallei. Uit dit gebied komen onder andere de 'witte Saumur', de 'Saumur-d’origine' en de 'Saumur-champigny'. Om deze wijnen eens te proeven kunt u terecht in de Maison des Vins de Saumur. Ook de lekkere 'rosé d'Anjou' lieten we niet aan ons voorbijgaan. Maar over onze culinaire geneugten en het proeven van de wijnen vertel ik in een volgend verhaal
Saumur is ook de thuisbasis voor de 'École Nationale d'Equitation' en is dus ook 'het rijk van het paard', waar de stijlvolle zwart-en-goud uitgedoste ruiters, het dressuurteam Cadre Noir, dat gesticht is in 1828 te bewonderen valt.
Er zijn in Saumur meerdere musea:
- Musée du Champignon (over champignons)
- Musée du Masque (over carnavalsmaskers)
- Musée de la Cavalerie (over de geschiedenis van de cavalerie)
- Musée des Blindés (met de grootste collectie tanks ter wereld)
In dit laatst museum zijn we ook geweest en ik kan je verzekeren de de collectie tanks 'ZO' groot was - ik dat hier niet kan weergeven.
Liefhebbers kunnen een kijkje nemen op: http://www.musee-des-blindes.assa.fr
In het centrum van de stad bevinden zich verschillende historische gebouwen zoals een kasteel, twee middeleeuwse kerken en enkele fraaie vakwerkhuizen.
We zijn nog even in de ban van de Troglodieten boerderijen,maar ook Saumur staat bekend om zijn grotwoningen. Deze ontstonden doordat uit de rotsen in de buurt van de stad grote blokken werden gehakt. De arme bevolking uit de omgeving, vooral boeren, gebruikte de holen die zo ontstonden, als woning. De gaten in de rotswanden werden verder uitgehakt en aan de voorkant werd een gevel met ramen en deuren gebouwd.
Tijdens de Franse godsdienstoorlogen verschuilden de huisgenoten zich in deze grotwoningen. Ze worden tegenwoordig vanwege hun ideale temperatuur vaak gebruikt als wijnkelder of champignonkwekerij. Anderen worden nog steeds bewoond of als vakantiehuisje gebruikt.
Zachte schelpkalk en turfsteen maakten het de mensen in Saumur mogelijk om in het begin van deze eeuw hun huizen in de rosten uit te graven.
De meeste huizen van de ‘troglodytes’ staan nu leeg, maar vele worden gerestaureerd en kunnen bezocht worden. Het is er koel en een trui is niet overbodig.
De wandeling in de onderaardse behuizing begint in Turquant-Val-Hulin met een bezoek aan de laatste grotwoning, waarin de traditionele pommes tapées gemaakt worden. Tot in de Eerste Wereldoorlog werd in de uitgekapte grotten de appeloogst bewaard en verwerkt. In een enorme kelder worden weer ‘pommes tapées’ gemaakt, een appelgerecht uit de streek.
Pommes tapées
De geschilde appels worden in platte manden van wilgenteen gelegd (rondeaux). Daarna worden ze vijf dagen lang in een oven van turfkrijt gedroogd en vervolgens platgeslagen – vandaar de naam pommes tapées. Het platslaan dient om ze een paar maanden lang te kunnen bewaren. De gedroogde appels worden daarna bereid met een geurige rode landwijn waaraan een vleugje kaneel toegevoegd is. Deze manier om appelen te bewaren bestond al in de tijd van de Franse Revolutie maar raakte kort voor de Eerste Wereldoorlog weer in onbruik. Toen de wijngaarden verwoest waren door een druifluis, zochten de boeren naar een andere bron van inkomsten. Dank zij de machines om de appels te schillen en plat te slaan werd het ambacht een industrie. De ‘pommes tapées’ werden met tonnen geëxporteerd naar andere landen , bv. België , Zweden, Engeland ..
Rochemenier
In het nabijgelegen Rochemenier zijn meerdere ondergronds boerenwoningen en een grotkapel te vinden, ze staan met elkaar in verbinding. Alle ruimtes zijn uitgerust met voorwerpen die het vroeger grotleven illustreren.
De turfsteengroeven, die overal op de hellingen rond Saumur te vinden zijn, worden massaal ingezet voor de kweek van paddenstoelen. De vochtigheidsgraad en de temperatuur (tussen 11 en 14°C) zijn er immers constant. Dit kweken is tegenwoordig uitgegroeid tot een productie op industriële schaal : 800 km onderaardse gangen leveren alleen al in Saumur zo”n 20.000 ton per jaar, goed voor bijna de helft van de productie in Frankrijk. Behalve de ‘Parijse champignons’ worden ook oesterzwammen gekweekt en shitake.
In de Champignonnière du Saint-aux-Loups kunnen we de verschillende stadia van de paddenstoelenteelt volgen en kennis maken met een aanval weinig voorkomende paddenstoelen.
Ik denk aan de ‘pied-bleu’, die licht naar anijs ruikt – de gele en roze oesterzwammen – de ‘Salmoneo straminens’ die qua vorm en kleur iets van een bloem heeft.
Ik neem jullie mee naar binnen en probeer via foto's een zo goed mogelijk overzicht te geven van de champignonnière ...
de gele en roze oesterzwammen en de 'Salmoneo straminens’
Tijdens het seizoen kan je de overheerlijke ‘galipettes’ proeven. Deze grote champignons worden pas geplukt als ze overrijp zijn en dan gebakken in broodovens die in het turfkrijt zijn uitgehakt.
Het silhouet van de ‘Moulin de la Herpeinière’, een kelderwindmolen tekent zich af tegen de heuvels tussen Montsoreau en Turquant. De molen is nog steeds in bedrijf.
Volgend deel : Een culinaire tocht langs de Loire